Twarda woda to wróg numer jeden łazienkowej armatury, a także czajników, pralek i zmywarek. Choć taka woda ma w sobie dużo magnezu i wapnia może bardziej zaszkodzić niż pomóc. W naturalnych warunkach oba pierwiastki odpowiedzialne za twardość (wapń i magnez) możemy spotkać w bardzo dużym zakresie stężeń. Waha się ono od 50 do nawet 1000 CaCO3/l. W większości wód mineralnych to stężenie wapnia będzie wyższe niż magnezu. Według naukowców najkorzystniejsze stężenie wapnia w wodzie nie powinno być niższe, niż 30, ale nie może przekroczyć 80 mg/l. Ilość magnezu jest natomiast uzależniona od ilości towarzyszących jonów siarczanowych. Za najbardziej optymalny przyjmuje się przedział między 30 a 125 mg Mg/l.
Skala twardości wody:
0 – 70 mg CaCO3/l – woda bardzo miękka
80 – 140 mg CaCO3/l – woda miękka
150 – 210 mg CaCO3/l – woda średnio twarda
220 – 320 mg CaCO3/l – woda twarda
powyżej 320 mg CaCO3/l – woda bardzo twarda
Metody zmiękczania wody:
– wymiana jonowa
– odwrócona osmoza
– dzbanki filtracyjne
SPOSOBY ZMIĘKCZANIA WODY W DOMU
Zmiękczacze wody z żywicą jonowymienną
Skutecznym i sprawdzonym sposobem na zmiękczenie wody w całym domu jest stosowanie zmiękczaczy wody ze złożem jonowymiennym. Takie zmiękczacze wody działają na drodze wymiany jonowej i pozwalają na usunięcie niepożądanych kationów z wody. Jony twardości (wapnia i magnezu) zastępowane są przez obojętne jony sodu.
Zmiękczacze wody (kompaktowe lub złożone z dwóch elementów) można stosować na cały dom. Instaluje się je w piwnicy, na wejściu zimnej wody do domu. Zmiękczają wodę w trakcie przepływu przez żywicę kationitową.
Techniki membranowe, czyli odwrócona osmoza
Jednym ze sposobów zmiękczania wody jest stosowanie technik membranowych. Membrany osmotyczne usuwają z wody wszystkie minerały. Także związki wapnia i magnezu. Pory w membranach osmotycznych są tak małe, że przepuszczają tylko wodę o wysokiej czystości chemicznej.
Techniki membranowe w domu używa się w postaci systemów odwróconej osmozy. Filtry osmotyczne montuje się w kuchni pod zlewem. Miękką wodę pobiera się bezpośrednio z kranika dołączonego do zestawu z filtrem. Niestety technik membranowych nie stosuje się do uzdatniania wody na cały dom.
Dzbanki filtracyjne
To jeden z najpopularniejszych sposobów filtracji wody w domu. Wkłady w dzbankach filtracyjnych zawierają zazwyczaj węgiel aktywny oraz żywicę jonowymienną. Taka mieszanka redukuje chlor oraz jego pochodne, substancje zaburzające smak i zapach wody. Z wody usuwane są metale ciężkie, a stopień twardości wody jest redukowany. Minusem tego rozwiązania jest krótki czas kontaktu wody z filtrem, a przez to potencjalnie nieco gorsze efekty w porównaniu z innymi metodami.
FAKTY DOTYCZĄCE TWARDEJ WODY
• Twarda woda utrudnia mycie i pranie W wodzie występują trudno rozpuszczalne sole kwasów tłuszczowych oraz metali. Mydła, płyny, środki piorące nie reagują prawidłowo w obecności takich substancji w wodzie. Tak, więc im wyższy stopień twardości wody, tym więcej trzeba zużyć środków czyszczących.
• Twarda woda się nie pieni Środki czyszczące nie chcą się pienić w twardej wodzie z powodu reakcji, która zachodzi między substancjami zawartymi na przykład w mydle oraz cieczy z dużą ilością wapnia i magnezu. Mydło posiada ogromne ilości soli sodowych oraz potasowych. Rezultatem ich reakcji z nierozpuszczalnymi solami zawartymi w twardej wodzie praktycznie nie dochodzi do wytwarzania piany. W dodatku powstaje bardzo nieestetyczna warstwa osadu.
• Wydajność detergentów w twardej wodzie Powszechnie znanym faktem jest to, że wydajność detergentów w twardej wodzie znacznie spada. To zjawisko związane jest z napięciem powierzchniowym wody. Im większe napięcie powierzchniowe, tym trudniej spłukać i oczyścić powierzchnie. Przez występowanie wysokiego napięcia powierzchniowego detergenty nie chcą się rozpuszczać w wodzie, nie pienią się.
• Twarda woda ma ogromny i niekorzystny wpływ na kondycję skóry oraz włosów. Kąpiele w wodzie o wysokim stopniu twardości powodują przesuszenia. Sole wapnia i magnezu obecne w wodzie podrażniają gruczoły łojowe, a konsekwencją tego jest większa ilość wydzielanego sebum. Mogą pojawiać się zaczerwienienia, niedoskonałości, skóra może swędzieć.
Użytkowanie twardej wody sprawia, że zużywamy więcej kosmetyków, mydeł, płynów do kąpieli. Ich nadmierna obecność również ma niekorzystny wpływ na skórę. Na twardą wodę powinny uważać szczególnie osoby z cerą tłustą, wrażliwą, a także osoby ze skłonnością do powstawania trądziku. Wodą o wysokim stopniu twardości bardzo trudno spłukać szampon do włosów, nakładane odzywki i maski. Pozostałości tych kosmetyków podrażniają skórę głowy, prowadzą do szybszego przetłuszczania się włosów, przesuszają je. Włosy nie są miękkie, lśniące i łatwe w rozczesywaniu.
Nieodpowiednia pielęgnacja włosów i mycie twardą wodą sprawia, że stają się szorstkie, sztywne i się nie układają. Włosy także trudniej będzie odżywić. Twarda woda może być winowajcą łupieżu i innych problemów skóry głowy. Warto pamiętać, że każdy stan zapalny skóry powoduje wypadanie włosów.
JAK ROZPOZNAĆ TWARDĄ WODĘ W DOMU
W przypadku, kiedy w domu jest twarda woda wcale nie trzeba przeprowadzać specjalistycznych badań, aby stwierdzić, że problem istnieje i jest dość spory. Wystarczy spojrzeć na przedmioty znajdujące się w mieszkaniu.
Twarda woda jest przyczyną osadu powstającego na dnie czajnika, na łazienkowej armaturze. Sprawia też, że ubrania i prane tkaniny są nieprzyjemne w dotyku. Tworzy osad w kubkach, filiżankach, na naczyniach. Sprawia, że rachunki za ogrzewanie rosną, a stan skóry się pogarsza.
Twarda woda nie ma negatywnego wpływu na zdrowie człowieka, jednak ogromny na gospodarstwo domowe oraz wydajność instalacji. Przede wszystkim osad kotłowy odkłada się w rurach. Bardzo mocno zmniejsza ich przepustowość, a tym samym spada wydajność, rosną rachunki za ogrzewanie i wodę.
Do tego w złogach wytrąconych z wody substancji rozwijają się groźne dla zdrowia bakterie jak choćby Legionella. Kamienny osad niszczy też pralki, zmywarki oraz bojlery. Przez działanie twardej wody bojlery włączają się częściej, gromadzą o wiele mniejsze ilości wody. Awarie urządzeń AGD przy użytkowaniu twardej wody mogą być częste i dość kosztowne.
Problemem jest wpływ twardej wody na smak i zapach nie tylko wody, ale też potraw. Kolejnym skutkiem stosowania twardej wody jest o wiele większe zużycie detergentów oraz kosmetyków. Jak już wiemy, twarda woda nie chce się pienić, detergenty słabo się w niej rozpuszczają.
Potrzebne są, więc większe ilości środków chemicznych do wyczyszczenia wybranych powierzchni lub dokładnego umycia włosów. Twarda woda nie jest wskazana dla osób z nadwrażliwością skóry, ponieważ dodatkowo ją przesusza, powoduje zaczerwienienia.
Tak samo jest z włosami – przy użytkowaniu wody z wysokim stopniem twardości szybciej się przetłuszczają, są łamliwe, suche, często nie pomaga nawet stosowanie odzywek. W Polsce najwięcej miejscowości ma problem z twardą wodą (13 – 18 dH) oraz średnio twardą wodą (9 – 12 dH). Woda kwalifikuje się do zmiękczania już przy 10 dH.
Największe problemy z twardością wody występują w województwie lubuskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim oraz zachodniopomorskim, jednak na terenie całego kraju można znaleźć obszary z bardzo twardą wodą. Miękka woda najczęściej występuje na południu Polski.