Oddziaływanie pola elektromagnetycznego (pola-EM) na organizm człowieka może być przyczyną wielu zagrożeń lub zdrowia pracowników, które mogą skutkować utrudnionym wykonywaniem pracy lub pogorszeniem zdrowia.
Pole-EM jest układem dwóch pól:
- pole elektryczne –zwykle towarzyszy wysokim napięciom (np. linie wysokiego napięcia, diatermie, rozdzielnie),
- pole magnetyczne – zwykle towarzyszy wysokim natężeniom prądu (np. transformatory, spawarki, zgrzewarki, nagrzewnice).
Natężenie pola elektrycznego wyrażamy w V/m, natomiast natężenie pola magnetycznego w A/m. Wartości dopuszczalne uzależnione są od częstotliwości pola-EM. Im częstotliwość wyższa, tym wartości dopuszczalne niższe (bardziej rygorystyczne).
Niektóre urządzenia generujące pole-EM:
- elektrotermia – grzanie indukcyjne
- diatermia chirurgiczna
- diatermia fizykoterapeutyczna
- grzanie dielektryczne (suszenie lub zgrzewanie)
- spawanie łukowe
- zgrzewanie rezystancyjne
- przemysłowe magnetyzatory i demagnetyzatory
- instalacje elektrolityczne
- piece mikrofalowe (przemysłowe)
- tomografia rezonansu magnetycznego
- spektrometry NMR
- urządzenia do magnetoterapii
- systemy radarowe
- systemy telekomunikacyjne (radio, telewizja)
- telefonia mobilna – stacje bazowe
- systemy antykradzieżowe oraz elektronicznej kontroli obiektów
- systemy elektroenergetyczne i elektryczna instalacja zasilająca
- pojazdy elektryczne (pociągi, tramwaje, trolejbusy, metro)
- telefony komórkowe, bezprzewodowe i urządzenia bezprzewodowe lokalnego zasięgu (WLAN, bluetooth, itp.)
- urządzenia elektryczne do użytku domowego, biurowego i nieprofesjonalnego.
Wyróżniamy następujące strefy ochronne:
Strefa niebezpieczna: strefa ochronna, przebywanie w której określane jest jako narażenie niebezpieczne, w ramach codziennej praktyki jest zabronione.
Strefa zagrożenia: strefa ochronna, przebywanie w której jest dopuszczalne pod warunkiem stosowania środków ochronnych określony ze względu na rozpatrywane zagrożenia elektromagnetyczne wynikające z bezpośrednich lub pośrednich skutków oddziaływania pola-EM. Przebywanie w strefie zagrożenia określane jest jako narażenie kontrolowane,
Strefa pośrednia: strefa ochronna, przebywanie w której jest odpuszczalne pod warunkiem stosowania środków ochronnych ze względu na rozpoznane zagrożenia elektromagnetyczne wynikające z pośrednich skutków oddziaływania pola-EM. Przebywanie w strefie pośredniej określane jest jako narażenie kontrolowane,
Strefa bezpieczna: określona jest jako przestrzeń poza strefami ochronnymi, do której nie określono warunków ograniczających ekspozycję. Przebywanie w strefie bezpiecznej określane jest jako ekspozycja pomijalna.