Pomiary oświetlenia ewakuacyjnego – klucz do bezpieczeństwa w sytuacjach kryzysowych
Bezpieczeństwo ludzi w budynkach użyteczności publicznej, biurowcach czy zakładach przemysłowych to priorytet, którego nie można bagatelizować. Jednym z najważniejszych elementów systemów bezpieczeństwa jest prawidłowo działające oświetlenie ewakuacyjne. Regularne pomiary tego oświetlenia są nie tylko wymogiem prawnym, ale przede wszystkim narzędziem zapewniającym skuteczną ewakuację w sytuacjach awaryjnych.
Dlaczego oświetlenie ewakuacyjne jest tak ważne?
Oświetlenie ewakuacyjne ma kluczowe znaczenie w sytuacjach kryzysowych, takich jak pożar, awaria prądu czy inne zagrożenia wymagające szybkiej ewakuacji. Jego główne funkcje to:
- Zapewnienie widoczności dróg ewakuacyjnych – oznaczenie wyjść ewakuacyjnych i kluczowych punktów na trasie ewakuacji.
- Pomoc w identyfikacji przeszkód – zminimalizowanie ryzyka potknięcia się lub upadku w trakcie ewakuacji.
- Wsparcie służb ratunkowych – umożliwienie skutecznego działania straży pożarnej, policji czy innych służb.
Oświetlenie awaryjne
Oświetlenie awaryjne jest realizowane za pomocą dedykowanych lamp oświetlenia ogólnego lub specjalnie montowanych opraw zasilanych z dodatkowych źródeł energii elektrycznej, których zadaniem jest załączyć się po zaniku zasilania głównego.
Możliwe jest ono bezpieczne zakończenie zadań, a także bezpieczne opuszczenie zagrożonych pomieszczeń w sytuacji nagłego, niespodziewanego braku oświetlenia podstawowego.
Wartości definiujące oświetlenie awaryjne:
- Średnie natężenie oświetlenia Eśr – średnia arytmetyczna wartości zmierzonych na płaszczyźnie np. drogi ewakuacyjnej, wyrażona w lx.
- Równomierność oświetlenia Uo – iloraz najmniejszej zmierzonej wartości natężenia oświetlenia występującej na danej płaszczyźnie (Emin) do średniego natężenia oświetlenia na danej płaszczyźnie (Eśr).
- Stosunek Emax/Emin – iloraz największej do najmniejszej wartości natężenia oświetlenia zmierzonej na danej płaszczyźnie.
Przykładowe wartości normatywne (PN-EN 1838:2005):
- Droga ewakuacyjna (oświetlenie wzdłuż drogi): Eśr=1,0lx, Uo = -, Emax/Emin = 40.
- Strefa otwarta: Eśr=0,5lx, Uo = -, Emax/Emin = 40.
- Strefa wysokiego ryzyka: Eśr=15lx, Uo =0,1, Emax/Emin = -.
Pomiary oświetlenia ewakuacyjnego – co obejmują?
Regularne pomiary oświetlenia ewakuacyjnego to kluczowy element utrzymania tego systemu w dobrym stanie. Obejmują one:
- Pomiar natężenia oświetlenia – sprawdzenie, czy natężenie światła spełnia wymagania normy PN-EN 1838, która określa minimalne wartości oświetlenia na drogach ewakuacyjnych i w strefach wysokiego ryzyka.
- Weryfikacja czasu działania – sprawdzenie, czy system oświetlenia ewakuacyjnego jest w stanie działać przez wymaganą ilość czasu (najczęściej 1 lub 3 godziny).
Jak często należy wykonywać pomiary?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pomiary oświetlenia ewakuacyjnego powinny być wykonywane:
- Regularnie – zaleca się przeglądy co najmniej raz w roku.
- Po każdej modernizacji systemu oświetleniowego lub zmianach w układzie przestrzennym budynku.
- Po wystąpieniu awarii – w celu weryfikacji poprawności działania systemu po usunięciu usterek.
Konsekwencje zaniedbań
Brak regularnych pomiarów oświetlenia ewakuacyjnego może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak:
- Zagrożenie życia i zdrowia ludzi w sytuacji awaryjnej.
- Kary finansowe za nieprzestrzeganie przepisów.
- Problemy ubezpieczeniowe – w razie wypadku brak aktualnych pomiarów może być podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania.
Podsumowanie
Oświetlenie ewakuacyjne to jeden z fundamentów bezpieczeństwa w budynkach. Regularne pomiary są nie tylko wymogiem prawnym, ale także inwestycją w ochronę życia i zdrowia ludzi. Nie warto na nich oszczędzać ani ich odkładać. Wybór doświadczonego specjalisty zapewni, że system ewakuacyjny będzie gotowy na każdą ewentualność.
